การควบคุมมลพิษและความปลอดภัยภายในโรงงานด้วยระบบ CEMS

เครื่องตรวจจับแก๊สรั่ว

ปัจจุบันโรงงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ ในประเทศได้มีจำนวนเพิ่มขึ้นมากมาย ซึ่งแต่ละโรงงานนั้นก็ได้มีการทำงาน การเผาไหม้ การปล่อยไอเสีย ควัน รวมไปถึงสารเคมีหรือสารต่าง ๆ ออกทางปล่องไฟสู่อากาศภายนอก หากโรงงานที่มีมาตรฐานไม่ดีก็อาจจะปล่อยควันพิษในปริมาณที่มากซึ่งส่งผลให้เกิดมลภาวะทางอากาศหรือมลพิษอากาศขึ้นมา ดังนั้นเพื่อเป็นการควบคุมและดูแลการปล่อยมลพิษออกสู่ภายนอกผ่านปล่อง แต่ละโรงงานก็จำเป็นจะต้องใช้เครื่องมือในการวัดต่างๆ เพื่อให้รู้ค่าที่แน่นอนและควบคุมการปล่อยมลพิษได้ เช่น เครื่องวัดคุณภาพอากาศ หรือ เครื่องตรวจจับแก๊สรั่ว เพื่อควบคุมความปลอดภัยอีกด้วย กรมอุตสาหกรรมยังมีข้อกำหนดให้โรงงานอุตสาหกรรมแต่ละแห่งทำการติดตั้งระบบตรวจวัดมลพิษทางอากาศจากปล่องโรงงานอุตสาหกรรมแบบต่อเนื่องหรือที่เรียกกันว่า CEMS โดยระบบการตรวจวัดมลพิษทางอากาศจากปล่องโรงงานอุตสาหกรรมแบบต่อเนื่องหรือ CEMS นั้นเป็นการติดตั้งระบบสำหรับตรวจติดตามผลการตรวจวัดมลพิษทางอากาศ การเก็บบันทึกข้อมูล และการรายงานผลการตรวจวัดในพารามิเตอร์ที่เกี่ยวข้องต่าง ๆ อันได้แก่ ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ , ก๊าซออกไซด์ของไนโตรเจน , ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ ,  ก๊าซออกซิเจน และค่าความทึบของแสง เป็นต้น ซึ่งระบบ CEMS ถือว่าเป็นระบบที่มีความสำคัญต่อโรงงานอุตสาหกรรมเป็นอย่างมากเรามาดูกลไกการทำงานของระบบนี้กันว่ามีกลไกในการทำงานเป็นอย่างไรบ้าง

วิธีการทำงานของระบบการตรวจวัดมลพิษทางอากาศจากปล่องโรงงานอุตสาหกรรมแบบต่อเนื่อง

ระบบการตรวจวัดมลพิษทางอากาศจากปล่องโรงงานอุตสาหกรรมแบบต่อเนื่องนั้นแบ่งหลักการทำงานของระบบการวิเคราะห์เป็น 3 วิธี โดยแต่ละวิธีก็มีกลไกการทำงานที่แตกต่างกัน ดังต่อไปนี้

  • ระบบการวิเคราะห์แบบดึงก๊าซไปวิเคราะห์ (Extractive) ในการวิเคราะห์แบบดึงก๊าซไปวิเคราะห์นั้นจะเป็นการนำก๊าซจากปล่องควันที่ถูกเก็บและส่งเข้าสู่เครื่องมือวิเคราะห์เพื่อวัดค่าความเข้มข้นของสารมลพิษ โดยในการวิเคราะห์ตัวอย่างของก๊าซที่ใช้จะต้องไม่มีอนุภาคของฝุ่นและความชื้น เพราะถ้ามีระบบจะวัดค่าออกมาไม่แม่นยำและไม่ถูกต้องได้
  • ระบบการวิเคราะห์แบบจุดเก็บตัวอย่าง (In-situ) ในการวิเคราะห์แบบนี้จะทำการวิเคราะห์จากปล่องโดยตรงเพื่อแก้ปัญหาความเจือจางของก๊าซที่เก็บมา ดังนั้นวิธีนี้สามารถมีอนุภาคของฝุ่นและความชื้นได้
  • ระบบการวิเคราะห์แบบระยะไกล (Remote) การวิเคราะห์แบบระยะไกลจะมีวิธีการทำงานที่แตกต่างจากสองวิธีด้านบน โดยจะเป็นการวัดหาค่าคว่าเข้มข้นของมลพิษจากปล่องในระยะไกล

กลไกการทำงานของระบบการตรวจวัดมลพิษทางอากาศจากปล่องโรงงานอุตสาหกรรมแบบต่อเนื่องก็จะมีกลไกลการทำงานที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับระบบที่โรงงานอุตสาหกรรมนั้น ๆ เลือกใช้งาน